MUST DO: Orang oetans spotten op Borneo

Toen ik plannen maakte om zes maanden naar Azië te gaan hoefde ik er niet lang over na te denken: Borneo moest en zou op mijn to do list komen te staan. Borneo is wat betreft flora en fauna één van de bijzonderste plekken ter wereld en nu ik er toch in de buurt kwam had ik geen reden om niet te gaan. Een unieke ervaring op Borneo is het zien van orang oetans, al dan niet in het wild. Ik vertel je hoe je dit voor elkaar kunt krijgen.

De orang oetan (‘man van het woud’) is een mensaap; zijn DNA komt voor ongeveer 97% overeen met die van ons. De orang oetan is helaas zeer zeldzaam en komt alleen op Borneo en Sumatra voor. Omdat de regenwouden op Borneo en Sumatra massaal gekapt worden, is de orang oetan officieel een bedreigde diersoort. Naar schatting leven er nog zo’n 57.000 op Borneo. Met de Sumatraanse orang oetan gaat het nog slechter en is zelfs met uitsterven bedreigd: er zijn er nog maar 6.400.

Orang oetans op Maleisisch Borneo

Borneo bestaat uit een Maleisisch deel (Sabah en Sarawak) en een Indonesisch deel (Kalimantan). De meest toegankelijke plek om orang oetans te spotten is Maleisisch Borneo.

Orang oetans in opvangcentra

Orang oetans leven erg teruggetrokken en wil je zeker zijn dat je er een aantal in levende lijven kunt bewonderen dan is het bezoeken van een opvangcentra de beste optie. Zelf bezocht ik het Sepilok Orang Utan Rehabilitation Centre in Sepilok (Sabah). Hier worden orang oetans die als weesje gevonden werden of door locals gevangen werden gehouden naartoe gebracht en getraind om weer in het wild te kunnen overleven. Twee keer per dag worden de apen gevoerd (bananen en fruit!) en dit is voor bezoekers dé kans om de apen van een afstandje te bewonderen. Ook zul je andere dieren zien, zoals tropische vogels en makaken. Tussen de twee voedermomenten in is het park gesloten en gaan de apen weer dieper de jungle in, maar wordt er wel een indrukwekkende, informatieve film gedraaid. Omdat je vanaf een afstandje naar de apen kijkt krijg je wel een beetje een dierentuingevoel, maar als je in je achterhoofd houdt hoe zeldzaam deze plek is dan snap je dat dit toch echt de moeite waard is om eens mee te maken.

Ook in het andere deel van Maleisisch Borneo, Sarawak, is een soortgelijk opvangcentra: Semenggoh Nature Reserve and Rehabilitation Centre.

Orang oetans in het wild

Hoewel het heel leuk is om orang oetans gevoerd te zien worden in één van de opvangcentra, is ’the real deal’ natuurlijk vele malen bijzonderder. De beste plek om deze mensapen in het wild te zien is in de jungle rondom de Kinabatangan rivier in Sabah. Deze rivier is 560 kilometer lang en staat bekend om de grote biodiversiteit: naast meer dan duizend soorten planten zijn hier heel veel dieren te vinden zoals neushoorns, krokodillen, olifanten, tropische vogels, slangen en apen zoals neusapen, gibbons en natuurlijk de orang oetan.

Een verblijf bij de Kinabatangan rivier is een van de hoogtepunten van een bezoek aan Maleisisch Borneo. Langs de Kinabatanganrivier zijn verschillende jungle lodges waar je een meerdaagse tour naartoe kunt boeken. De goedkoopste optie is junglecamp Uncle Tan. Ik verbleef daar twee nachten/drie dagen in een gemeenschappelijk hutje (heel basic!) voor zo’n 100 euro, inclusief maaltijden, twee riviertochten en één jungle wandeling. Tijdens de twee riviertochten heb ik in totaal zo’n twaalf orang oetans in het wild gespot! Helaas wel in de verte, maar alsnog heel bijzonder om te zien!

Tip voor een mooie route door Maleisisch Borneo!

Het Sepilok Orang Utan Rehabilitation Centre en de Kinabatangan rivier zijn erg goed met elkaar te combineren. Vanuit het plaatsje Sepilok zijn er namelijk verschillende tours naar junglekampen bij de Kinabatangan rivier te boeken. Ook vanuit het nabijgelegen stadje Sandakan is dit mogelijk. Benieuwd naar een geweldige route waarin deze twee plekken opgenomen zijn? Bekijk dan de route door Maleisisch Borneo die in 2,5 week aflegde!

Staat het zien van orang oetans in het wild ook op jouw bucketlist?